Ko te Hapori CHO RO o 54 roopu Iwi I Vietnam

Taunga: 566

   Ko te CHO RO neke atu i te 26,455 tangata. Ko tetahi waahanga o ratou ka noho Dong Nai1 Ko te kawanatanga me nga toenga ka noho i roto Binh Thuan2 Kāwanatanga. Kua karangatia ano hoki Kaua-kore a Chau-kao. Ko te reo CHO RO no te Mane Khmer3 roopu, tata ki te Ma a Xtieng reo.

    I nga wa o mua, ko te CHO RO te nuinga o nga mahi whakatipu slash-and-bum. He oranga rawakore, he totika to raatau noho. Katahi nei, kua whaaia e ratau te whakatipu tipu i roto i nga maara miraka, i nga waahi rukuhia ranei. Mauruuru ki tenei, kua pai ake to raatau oranga. Ko te mahi tiaki kararehe, hopu manu, kohi me te hii he mea tino nui rawa atu i roto i te ao ora o te iwi CHO RO. Ko te kete me te hanga tuhinga rakau to raatau mahi-a-ringa.

   Ko nga wahine o CHO RO nga wahine e mau ana i te paruis, nga tane me nga taakahu me nga koti kua kumea ki o ratou mahunga. I te takurua ka kapi ratou i te paraikete. Tuhinga o mua Kinh4 kāhua o te kakahu. Engari e mohiotia ana na te taakahu i o ratou tuara me te parahi, te peara hiriwa ranei.

   I mua, ko te CHO RO i noho ki nga kaainga i runga i nga whare-i runga i nga papa, ka uru ki te papa ma te arawhata e tu ana i tetahi pito o te whare. Kaore i roa nei, kua neke ratou ki nga whare i hangaia i te whenua. He kuware te roto me etahi gong me nga ipu e kiia ana he paanga. I nga tau tata nei, he maha nga whanau i ahei te hoko i nga pahikara, nga motopaika ranei.

   Ko nga tikanga e rua o te patrilineal me te matriarchal he mea nui ki te marena, ko te whanau o te taane e whakaaro ana kia marena engari ko te marena i nga wa katoa i te whare o te wahine marena hou. Me haere mai te tane ki te noho ki te whare o tana wahine mo etahi tau i mua o te hanga whare ake.

   Ko te CHO RO e tanu ana i nga tupapaku i roto i te tupapaku-kau-huna-poka. Ko te urupa he mea whakarakei ki te whakaheke semicircular. E toru nga ra i muri mai i te bunal, ka puta te karakia o te whakatuwheratanga o te urupa.

   Ko te CHO RO e whakapono ana kei o raatau wairua nga mea katoa me nga wairua kaore e kitea he mana e akiaki ana i te tangata ki te karakia me te tuku i a ratau ki raro i nga poutapeta. Ko te mea nui ko nga haahi e karakia ana ki nga atua o te ngahere me te raihi.

   He nui te pakiwaitara a CHO RO. Ko nga taonga puoro e kii ana i te huinga o te kohanga e whitu, nga taonga whakatangitangi me te pouaka-a-bout, himene. Ko nga waiata puoro o CHO RO he tino taketake.

Iwi Cho Ro - Holylandvietnamstudies.com
Tohu CHO RO i Dong Nai (Source: Whare Whakaputanga VNA)

Tirohia MORE:
Te HUAHI o 54 HUARAU RUU KI Vietnam - Wahanga 1.
Ko te Hapori BA NA o nga roopu 54 Iwi I Vietnam.
Te Hapori BO Y o nga roopu 54 Iwi I Vietnam.
Te Hapori BRAU o te 54 nga roopu Iwi i Vietnam.
Te Hapori BRU-VAN KIEU o nga roopu 54 Iwi i Vietnam.
Version Putanga Vietnamese (vi-VersiGoo): CONG DONG 54 Dan toc Viet Nam - Phan 1.
Version Putanga Vietnamese (vi-VersiGoo):  Nguoi BA NA trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
Version Putanga Vietnamese (vi-VersiGoo):  Nguoi BO Y trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
Version Putanga Vietnamese (vi-VersiGoo):  Nguoi BRAU trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
Version Putanga Vietnamese (vi-VersiGoo):  Nguoi BRU-VAN KIEU trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
Version Putanga Vietnamese (vi-VersiGoo):  Nguoi CHO RO trong Cong dong 54 Dan toc anh em o Viet Nam.
◊ etc.

BAN TU THU
06 / 2020

NOTES:
1 :… E whakahou ana…

FAKATOKANGA:
◊ Puna me nga Whakaahua:  54 Rōpū Matatiki kei Vietnam, Thong Tan Publisher, 2008.
◊ Ko nga tuhinga tuhi me nga tuhinga panui katoa i whakaritea e Ban Tu Thu - tiwhaivietnamhoc.com

(Toroa wa 2,232, 2 haerenga i tenei ra)