TAN AN - Cochinchina
Taunga: 620
MARCEL BERNANOISE1
I. Matawhenua Tinana
HE RANGATA
Tuhinga o mua Te pani [Tân An] ka herea ki te raki e te kawanatanga o Tayninh [Tây Ninh], o Cho Lon [Chợ Lớn] me te rangatiratanga o Cambodia, whaka te tonga e nga kawanatanga o Sadeka [Sa Đéc], mytho [Mỹ Tho] me Gocong [Gò Công], whaka te rawhiti na nga kawanatanga o Cho Lon [Chợ Lớn] me Gocong [Gò Công], whaka te hauauru na te rangatiratanga o Cambodia me nga kawanatanga o Chaudoc [Châu Đốc] me Xuyen Long [Roa Xuyên].
I te nuinga o te waahi mo te 380.000 heketea te rahi, 80.000 heketea noa iho i te tonga tonga o te kawanatanga he uara, he mea whakatoi ki te raihi. Ko te toenga, e pā ana ki te 300.000 heketea, ko te peihana tino nui kei te rohe o Cambodia, kei raro i te wai mo etahi marama o te tau. Ko nga raorao enei o Jones kaore rawa he whakataunga nui i mua. Tuhinga o mua Te pani Na tawhiti atu a Tân An i tona whanaketanga ohaoha, ka taea anake ka tutuki ka oti katoa nga mahi hydraulic, e tika ana mo te riringi, me te ngoikoretanga tika o te raorao o Jones.
NGĀ MAHI
Te punaha o nga rori i roto i te kawanatanga o Te pani [Tân An] kei roto ko nga huarahi e whai ake nei, ko nga huarahi motuka katoa kua tino rite:
1. Ko te huarahi koloni Nama 16 mai i Saigon [Sài Gòn] ki mytho [Mỹ Tho];
2. Ko te huarahi o te rohe Nama 21 mai i Te pani [Tân An] ki Gocong [Gò Công] mā Rach La [Rạch Lá];
3. Ko te huarahi o te rohe Nama 22 mai i Te pani [Tân An] ki mytho [Mỹ Tho];
4. Ko te huarahi o te rohe Nama 23 mai i Te pani [Tân An] ki mytho [Mỹ Tho];
5. Ko te ara whakaterenga Nama 5 e rere ana i te huarahi o te koroni ki te huarahi Nama 15 i huaina ko Te pani [Tân An] ki Nhut Tao [Nhựt Tảo] ara;
6. Ko te ara whakaterenga Nama 6 mai Tu Tua [Thủ Thừa] ki te teihana o Binh Anh [Bình Anh];
7. Ko te ara whakaterenga Nama 8 mai Te pani [Tân An] ki Thanh Phu Long [Thanh Phú Long] mā Ky Tama [Kỳ Sơn] me Binh Phuoc [Bình Phước];
8. Te ara whakaterenga Nama 9 e uru atu ana ki te huarahi whakakao i te maakete o Tu Tua [Thủ Thừa];
9. Ko te ara whakaterenga Nama 14 e rere ana i te huarahi kawanatanga Nama 21 i Gocong ma te waka i Chogao [Chợ Gạo];
10. Ko te ara whakaterenga Nama 15 mai Te pani [Tân An] ki Nhut Tao [Nhựt Tảo].
II. Geography Whakahaerenga
NGĀ TOHUTOHU MEA
Tuhinga o mua Te pani Ko te [Tân An] kua wehea ki nga kokoraho tekau, e 10 nga kainga me te wha nga rohe whakahaere 64, ko ia kei raro i te mana o tetahi rangatira rangatira me te mana o te. Phu [Phủ], o to rere ana ratou [Huyện], tirohia:
1. Takiwa o te taone nui;
2. Tuhinga o mua Binh Phuoc [Bình Phước];
3. Tuhinga o mua Tu Tua [Thủ Thừa];
4. Tuhinga o mua Moc Hoa [Mộc Hoá].
HE MAHI TANGATA
1. TANAN [Taan An]; Ko te taone nui, kei te rohe kei te kainga o Binh Lap [Bình Lập]; ko te pokapū hokohoko nui i kiia i mua Vung Gu [Vũng Gụ], engari kua ngaro te hiranga mai i te tauhokohoko me nga taura ka mutu te whakamahi i nga huarahi pou, ka whakawhiti i a raatau hokohoko ki te awa o Duperre me nga awa arumoni i te wa e haere atu ana i te uru ki Saigon 47 km mai Saigon [Sài Gòn], he ratonga mahi tereina na te Saigon [Haà Gòn] - mytho [Mỹ Tho] raina, me te maha o nga motuka motuka motuka mai Saigon [Sài Gòn] ki mytho Tuhinga ka whai mai Saigon [Sài Gòn] ki nga kawanatanga rereke i te hauauru. Ko nga momo tari kei konei te tohu: ko nga putea, pou me te telegraph, nga mahi a te iwi, nga tikanga me nga haerenga. He kura tuuturu i roto i nga mahi tino pai, he kura mo nga kotiro Maori mai i te taangata, me te hohipera i te momenatanga, kei te tino pai te mahi. Ka whakatauhia tetahi Ture mo te Huanui hou i konei;
2. Ky Tama [Kỳ Sơn] (kainga o Binh Quoi [Bình Quới]) 6 km mai i te taone nui, he maakete tino nui (i te ara whakaterenga Nama 8);
3. Tu Tua [Thủ Thừa] (kainga o Binh Phong Thang [Bình Phong Thắng]) 7 km mai i te taone nui, he roopu whakahaere, he kura tuatahi, he maakete tino nui ki te Tu Tua [Thủ Thừa] awa, me tetahi awa nui mo nga kaipuke me nga aroa iwi;
4. Nhut Tao [Kore Tảo] (Village of An Nhut Tan [Nh Tt Tän]) 15 kiromita mai i te taone nui, kei te maakete;
5. Binh Phuoc (kainga o Phuoc Tan Hung [Tân Hưng]) 15 kiromita mai i te taone nui, te tari matua o te roopu whakahaere, maakete, pou me te tari telegraph, te whare whanau;
6. Tam Vu (kainga o Duong Xuan Hoi) 12 km mai i te maakete taone nui;
7. Quan Tap (kainga o Tan Tru [Tân Trụ]) Maakete 18 km.
PANETAKI
Ko te taupori o te kawanatanga, kua tae ki te 120.000, kua whakauruhia penei; 60 Pakeha, 118.500 Annamite, 450 Minh Huong [Minh Hương], 700 Hainamana, 250 nga Kiwi me etahi Inia me etahi atu.
III. Te ahorangi matawhenua
NGA MAHI
Tuhinga o mua Te pani [Tân An], kei waenganui i waenganui Cho Lon [Chợ Lớn] me mytho [Mỹ Tho], kaore he aro ki nga turuhi. Kaore he ataahua o te tirohanga. I roto i nga whakamaumaharatanga korero i mua ake nei e whakahuahia
1. I te kainga o Khanh Hau [Khánh Hậu] (canton of Hung Long [H Longng Long]) tata ki te huarahi koroni Nama 16, ko te urupa o Tien quan Nguyen-Huynh-Duc [Nguyễn Huỳnh Đức], He Maehe Gia Long [Gia Long] kua whai wāhi ki te whakatinana i te whakapapa o te Nguyen [Nguyễn]. Ko etahi o nga mea whakahirahira o tenei Mandarin nui kei roto i te pagoda e tata ana ki te urupa;
2. I te kainga o Nga hoia Lang (canton a An Ninh Ha [An Ninh Hạ]) Ko te urupa o Ong-Hong, he Annamite tino taonga, na, ka tukuna e ia nga taane nui e ki ana i nga papa ki te kooti o hue [Huế], he tino pai i puta mai hei awhina i nga tangata hiakai o te hunga hiakai Annam [He Nam]. Te emepera Minh-Mang Na [Minh Mạng] i whakawhiwhia ki a ia te taitara o Tho-dan. Kei te awa o te ingoa nei te urupa nei, ka uru ki nga Vaicos e rua, ki te heke Te pani [Taan An];
3. i Nhut Tho [Kore Thọ], kei te rawhiti o Vaico, ka heke iho ki te piriti o Pene Luc Ko te [Bến Lức], he tohu iti, kua maumahara ki te "doi" me etahi o nga āpiha i kohurutia e nga rangatira o te kawanatanga Annamite, i te tiimata o te noho a nga iwi o French.
Tuhinga o mua
Tuhinga o mua Te pani [Tân An] te ratonga a te Saigon [Haà Gòn] - mytho [Mỹ Tho] raina tereina me nga tereina tereina e rima nga wa ia ra (i reira ka hoki); hoki na te maha o nga motuka waka rererangi tūmatanui, ma te whakamahi i te huarahi a te koroni, me te ratonga whakangungu i nga haora katoa o te ra, e mahi tahi ana me te teihana tereina hei painga mo nga hunga haere. Ki te toro ki te urupa o Marshal Nguyen-Huynh-Duc [Nguyễn Huỳnh Đức], ka taea te haere ma te motuka motuka motika mai Saigon [Sài Gòn] ki te kainga o Khanh Hau [Khánh Hậu], ka taea e tetahi te eke ki te tereina Te pani [Tân An], kātahi he "pousse-pousse" he "tilbury" ranei hei kikii i te 3 km e wehe ana i te teihana mai i te pou. Hei toro atu Nhut Tao [Nhựt Tảo], he mea tika ki te tango i te sampan i Pene Luc [Bến Lức], ka heke iho ki te rawhiti o Vaico, ka haere tika ranei ma te wai ki tenei maakete, mai i te maakete ranei Saigon [Sài Gòn] mai ranei Cho Lon [Chợ Lớn]. Mai Nhut Tao Nhut Tao [Nhựt Tảo], ka tae te tangata ki te taha o te urupa o Ong-Hong, kei runga i te awa o te ingoa ano, e rere ana ki te Vaico kaore i tawhiti atu i tenei pokapū.
HOTELS
Kaore he hotera i roto Te pani [Tân An] he utunga ki nga taone nui o Cho Lon [Chợ Lớn] me mytho [Mỹ Tho]. Engari ka taea e te tari te tuku ki nga kaihokohoko Pakeha e rua nga ruma i te whare manuhiri, kaore he utu, engari kaore he kai ka tukuna. Kaore he whare nui, kaore ano hoki nga ruuma i te roopu whakahaere. Whakarato (tiaki, waina, taro, a hukapapa) ka hokona i te maakete o Te pani [Tân An], i etahi toa toa.
TE WHAKAMAHI I TE WHAKAMAHI
Ko nga whakawhiwhinga moni nui kua tono mai e nga Maori me nga Pakeha ki nga mania o Jones, engari na te mea katoa i ahu mai i te waipuke o te waipuke, ko te mea noa ka hoki mai i nga nama hei utu mo nga moni a te hii ika. Ko te rohe ki te raki o te kawanatanga ka rere tere, me te umanga he mea nui ki te hangai me te kapi kapi. Ko nga maakete karaati he tupu pai i roto i nga tau kua pahure i roto i nga kainga maha o te korana o Cuu Cu Thuong [Cửu Cụ thượng], ina koa i roto Tanh Loi [Thạnh Lợi], Binh Hoa [Bhi Hoà], Taku Thanh Dong [Mỹ Thạnh Đông] me Toku Qui [Mỹ Quý], kei nga taha katoa o te taha rawhiti o Vaico, kei reira 20 nga rahinga huka tuakiri.
BAN TU THU
12 / 2019
FAKATOKANGA:
1: Marcel Georges Bernanoise (1884-1952) - Ko Painter, i whanau i Valenciennes - te rohe raki o France. Whakarāpopototanga o te koiora me te umanga:
+ 1905-1920: Ko te mahi i Indochina me te kaiwhakahaere mo te Kawana o Indochina;
+ 1910: Kaiako i te Kura Rawhiti o France;
+ 1913: Ko te ako i nga mahi toi taketake me te whakaputa i nga tuhinga o nga kairangahau;
+ 1920: I hoki ia ki France me te whakarite whakaaturanga toi i Nancy (1928), Paris (1929) - nga whakaahua mo Lorraine, Pyrenees, Paris, Midi, Villefranche-sur-mer, Saint-Tropez, Ytalia, me etahi taonga whakamaharatanga mai i Te Rawhiti;
+ 1922: Te whakaputanga pukapuka mo te Whakapaipai Toi i Tonkin, Indochina;
+ 1925: I wikitoria he taonga nui i te Whakakitenga Koroni i Marseille, me te mahi tahi me te kaihoahoa o Pavillon de l'Indochine ki te hanga huinga o roto rawa;
+ 1952: Ka mate i te 68 tau me te maha o nga peita me nga whakaahua;
+ 2017: Ko tana kohinga peita i angitu i whakarewahia e ana uri.
WHAKAPUAKANGA:
◊ Pukapuka “Tuhinga o mua”- Marcel Bernanoise - Hong Duc [Hồng Đức] Kaikauwhau, Hanoi, 2018.
' wikipedia.org
◊ Nga porangi me te whakarangatira o nga kupu Vietnamese kua whakauruhia ki roto i nga tohu tuukapuka - i tautuhia e Ban Tu Thu.
Tirohia MORE:
' CHOLON - La Cochinchine - Wahanga 1
' CHOLON - La Cochinchine - Wahanga 2
' SAIGON - La Cochinchine
' GIA DINH - La Cochinchine
' BIEN HOA - La Cochinchine
' THU DAU MOT - La Cochinchine
' MY THO - La Cochinchine
' COCHINCHINA